"Klienci muszą wiedzieć, że reprezentujesz coś dla nich ważnego"
howard schultz
Udana współpraca między klientem a agencją, projektantem czy marketerem zaczyna się od jasnych oczekiwań i wspólnego zrozumienia celu. Kluczem do tego jest brief – dokument, który pełni rolę drogowskazu w realizacji każdego projektu. Choć bywa traktowany jako zbędna formalność, dobrze przygotowany brief pozwala uniknąć nieporozumień, zaoszczędzić czas i doprowadzić projekt do sukcesu.
Brief to dokument zawierający najważniejsze informacje o projekcie: jego cele, założenia, kontekst, wymagania oraz oczekiwania klienta. Stanowi on podstawę dla zespołu wykonawczego, umożliwiając zrozumienie, co należy stworzyć, dla kogo, w jakim stylu i w jakim celu.
Jego znaczenie trudno przecenić. W praktyce to on porządkuje komunikację, definiuje kierunek działań i pozwala obydwu stronom pracować na wspólnej wizji. W sytuacjach, gdy brakuje briefu lub jest on niekompletny, łatwo o błędne założenia, niepotrzebne poprawki, a nawet całkowite niezrozumienie intencji klienta.
W zależności od rodzaju projektu i branży, brief może przybierać różne formy.
Brief marketingowy skupia się na celach biznesowych i strategii komunikacji. Opisuje rynek, konkurencję, charakter grupy docelowej i efekt, jaki ma przynieść kampania.
Brief kreatywny jest podstawą dla zespołów odpowiedzialnych za projektowanie graficzne, copywriting czy branding. Zawiera informacje o tonie komunikacji, stylu graficznym, ograniczeniach technicznych oraz emocjach, które przekaz ma wywołać.
Brief reklamowy dotyczy konkretnych realizacji — np. spotu, baneru czy sloganu. Uwzględnia parametry techniczne, media, czas emisji i przekaz.
Brief projektowy (UX/IT) koncentruje się na aspektach funkcjonalnych, strukturze rozwiązania oraz doświadczeniu użytkownika. Używany jest najczęściej w zespołach tworzących strony, aplikacje i oprogramowanie.
Dobry brief odpowiada na kilka kluczowych pytań.
Przede wszystkim należy określić, kto jest zleceniodawcą, czym zajmuje się firma i jakie są dane kontaktowe do osoby decyzyjnej. Niezbędne jest też wyjaśnienie, jaki jest główny cel projektu – np. zwiększenie sprzedaży, budowanie świadomości marki, wprowadzenie nowego produktu lub poprawa wizerunku.
Ważnym elementem jest opis grupy docelowej – warto zawrzeć nie tylko dane demograficzne, ale też potrzeby, styl życia i motywacje odbiorców.
Kolejnym krokiem jest określenie kluczowych komunikatów, przekazywanych wartości oraz stylu komunikacji. Pomocne są również przykłady projektów, które się podobają – pozwala to lepiej oddać oczekiwania klienta.
Na końcu nie może zabraknąć informacji o budżecie, terminach i procedurze akceptacji.
Pisanie briefu warto rozpocząć od ustalenia, jaki jest cel projektu i co ma zostać osiągnięte. Następnie warto poświęcić chwilę na dokładne opisanie odbiorców – ich potrzeb, oczekiwań i problemów, które marka ma rozwiązywać.
Kolejny etap to zakres realizacji – czyli co dokładnie ma powstać, w jakim formacie i do jakich mediów. Jeśli klient dysponuje inspiracjami – estetycznymi lub funkcjonalnymi – warto je załączyć.
W dalszej części briefu powinien znaleźć się harmonogram działań i przybliżony budżet. Na koniec warto dodać miejsce na dodatkowe uwagi oraz zachętę do kontaktu w razie niejasności.
Dla zobrazowania różnicy warto porównać dwa podejścia.
Przykład 1 – mail do firmy produkującej reklamy zewnętrzne z zapotrzebowaniem na projekt i druk banera reklamowego:
Poprawny brief:
„Potrzebujemy baneru promującego nową linię wegańskich kosmetyków. Kampania kierowana jest do kobiet 25–40 lat, które cenią naturalne składniki i ekologię. Baner będzie wykorzystywany w kampanii Google Display. Prosimy o zastosowanie hasła: ‘Piękno z natury’ i kolorystyki zgodnej z naszą identyfikacją wizualną. Załączamy przykłady.”
Zły brief:
„Potrzebujemy banneru, coś fajnego, co się wyróżni. Liczymy na kreatywność.”
Drugi przekaz jest zbyt ogólny, nie wskazuje celu, grupy docelowej ani oczekiwań – co prowadzi do chaosu i frustracji po obu stronach.
Przykład 2 – mail do firmy projektującej strony www:
Dobry brief:
„Chcemy stworzyć prostą, elegancką stronę internetową dla naszej restauracji. Zależy nam na podkreśleniu jakości jedzenia i przytulnej atmosfery. Strona ma zawierać menu, informacje o godzinach otwarcia, lokalizację i możliwość rezerwacji online. Główna grupa docelowa to osoby w wieku 30–55 lat, szukające spokojnego miejsca na obiad lub kolację. Inspiracją są strony restauracji premium z naturalną kolorystyką i dużymi zdjęciami potraw. Budżet: do 6000 zł, termin realizacji: 4 tygodnie.”
Zły brief:
„Potrzebujemy strony internetowej, żeby była ładna. Coś z jedzeniem i może z kalendarzem. Nie mamy zdjęć, może coś z Internetu. Chcemy jak najszybciej, ale nie wiemy dokładnie co, liczy się też niska cena.”
Nie każdy klient musi tworzyć brief samodzielnie. Są sytuacje, w których warto powierzyć to zadanie profesjonalistom – zwłaszcza gdy brakuje doświadczenia w planowaniu projektów marketingowych, a oczekiwania są wysokie.
Zlecenie przygotowania briefu agencji ma sens, gdy klient nie jest w stanie precyzyjnie określić celu, grupy docelowej lub formy realizacji, albo gdy projekt ma dużą skalę i wymaga złożonego planowania. Agencje posiadają doświadczenie w zadawaniu właściwych pytań i wyciąganiu z klienta informacji, które później przełożą się na konkretny efekt.
Co więcej, brief przygotowany przez agencję często stanowi punkt wyjścia do strategii komunikacji, konceptu kreatywnego, harmonogramu działań, a nawet kalkulacji budżetu. To oszczędność czasu i mniejsze ryzyko błędów w realizacji.
Podsumowując, brief to nie tylko dokument, ale kluczowe narzędzie planowania i komunikacji. Pozwala uporządkować założenia projektu, określić jego cel i oczekiwany efekt, a przede wszystkim zwiększa szansę, że końcowy rezultat będzie zgodny z wizją klienta.
Bez względu na to, czy tworzysz kampanię, projekt graficzny, aplikację czy stronę internetową – dobrze przygotowany brief to gwarancja lepszego efektu, mniejszej liczby poprawek i spokojniejszej współpracy.
Warto więc poświęcić mu należytą uwagę – a jeśli to konieczne, zaufać specjalistom i zlecić jego przygotowanie profesjonalnej agencji.